Zegarki to jedne z bardziej charakterystycznych drobiazgów wpływających na wizerunek mężczyzny. Obecnie mierzenie czasu to tylko jedna z ich funkcji. Zdecydowanie ważniejsze jest to, czy pasują do naszego stroju i stylu. Dla mnie liczy się też to, czy mają „duszę”, a zegarki sprzed dekad zdecydowanie ją mają. Żeby jednak kupić dobry, stary zegarek, trzeba trochę o nich wiedzieć.

Nowoczesne vs. vintage

Nie wiem z czego to wynika, ale współcześnie produkowane zegarki w ogromnej większości nie podobają mi się. Są za duże, przeładowane dodatkowymi funkcjami (tzw. komplikacjami), a ich cena nie jest adekwatna do jakości. Preferuję czasomierze proste, niewielkie i klasyczne, a tych wciąż jest mało na rynku. To się pewnie niedługo zmieni, bo moda na klasykę wciąż rośnie. Póki co warto rozejrzeć się za czymś starszej daty.

Sam używam często radzieckiego zegarka Poljot odziedziczonego po moim dziadku. Nie jest on idealny, ale dla mnie ma ogromną wartość sentymentalną. Poza tym przeszedł już swoje i jego historia ma większe znaczenie niż sam wygląd. O takich zegarkach mówię, że mają duszę. Niestety nie zawsze ma się dostęp do takich pamiątek rodzinnych albo zwyczajnie pragnie się mieć kolejny zegarek na nieco inne okazje.

To jest właśnie moment, w którym zastanawiasz się nad zakupem zegarka vintage (w odróżnieniu od „retro”, czyli produkowanego dzisiaj na wzór czegoś starszego). Zaglądasz na portale aukcyjne, w witryny antykwariatów, może też chodzisz na targi staroci. Ale czego tam szukać? Na co zwrócić uwagę? Żeby tego się dowiedzieć, spotkałem się z Mateuszem Piechnikiem, właścicielem sklepu Art & Time, specjalizującego się w sprzedaży zegarków vintage. Na podstawie naszej rozmowy zebrałem pakiet szczegółów, który powinien każdemu ułatwić zakup dobrej jakości czasomierza.

<<Zobacz też: Punktualność ma znaczenie>>

Dlaczego warto?

Zacząć należy od tego czy i dlaczego warto zainteresować się zegarkami vintage. Oczywiście fakt, że mają często bardzo ładny design nie wystarczy. Jest tutaj kilka bardzo istotnych spraw (dla uściślenia dopowiem, że mówimy tu o zegarkach ze średniej półki):

Inne standardy produkcji

Pierwszą rzeczą, na którą Mateusz zwrócił mi uwagę był fakt, że zegarki produkowane kilkadziesiąt lat temu były bardzo pieczołowicie sprawdzane na każdym etapie ich produkcji. Niestety z czasem rynek poszedł w kierunku ilości, a nie jakości i obecnie nawet szwajcarskie zegarki straciły. To główny powód, dla którego stare zegarki wciąż są chętnie kupowane. One po prostu dalej działają i działać będą jeszcze długo, czego często nie można powiedzieć o ich młodszych kuzynach.

Inne style

Dla mnie bardzo ważną zaletą zegarków vintage jest ich wygląd. Kiedyś zdecydowanie modniejsze były zegarki mniejsze, o średnicy ok. 35 mm. Ich tarcze były skromniejsze i znajdowało się na nich mniej dodatkowych liczników. W porównaniu z obecną ofertą widać znaczną różnicę.

Ślady użytkowania

Do istotnych cech używanych zegarków należy zaliczyć różnego rodzaju uszczerbki. Będą to głównie rysy. Jednym słowem po prostu będzie widać, że ktoś już nosił ten zegarek (choć faktycznie czasem zdarzają się okazy w fabrycznym stanie). O możliwościach poprawy wyglądu zegarka piszę poniżej.

Cena

Nie można też zapomnieć o cenie. Ze względu na to, że są to zegarki używane i często mają już niewielkie wady, ich cena będzie znacznie niższa niż cena nowego zegarka tej samej klasy. Zdaniem Mateusza, porównując dobrze zachowany zegarek vintage z nowym (oba w tej samej cenie), w zdecydowanej większości przypadków ten wiekowy będzie jakościowo lepszy.

<<Zobacz też: Luksusowe zegarki>>

Kupując zegarek vintage – 12 kroków

Przejdźmy zatem do wyboru odpowiedniego zegarka. Poniżej znajdziesz 12 kroków, które powinieneś zrobić przed zakupem vintage’owego czasomierza na aukcji internetowej.

1. Przeznaczenie

Najpierw przemyśl do czego tobie ten zegarek. Czy ma być elegancki i dobrze chować się pod mankietem koszuli, czy może bardzie sportowy o ostrzejszym wyglądzie. Zastanów się czego po nim oczekujesz. To znacznie zawęzi obszar poszukiwań.

2. Zdjęcia

Jedną z najważniejszych kwestii są dobrej jakości zdjęcia oferowanego zegarka. Jeśli brakuje jakichś perspektyw zażądaj ich. Dzięki temu z grubsza poznasz jakość czasomierza. Liczy się wygląd koperty, dekla, mechanizmu, tarczy i koronki. Nie musimy być specjalistami, żeby te zdjęcia ocenić. Wystarczy przeszukać sieć w poszukiwaniu innych zdjęć tego modelu. Jeśli coś się nie zgadza, lepiej unikać. Szkiełkiem i paskiem nie musisz się przejmować. Łatwo je wymienić, chyba że szkiełko ma nietypowy kształt.

3. Wiek

Prawdopodobnie następnie zwrócisz uwagę na rok produkcji zegarka. To ważna cecha, ale nie najważniejsza. Wszystko zależy od tego, jak poprzedni właściciel opiekował się swoim czasomierzem. Dlatego też zegarki z lat 20. i 30. mogą być równie dobre co te z lat 60. i 70. Z drugiej strony nawet dwudziestoletni zegarek może być bardzo zniszczony, jeśli nie przechodził przeglądów i nie był regularnie czyszczony. Wiek też nie musi mieć specjalnego wpływu na cenę.

4. Rozmiar

Przechodząc do opisu aukcji należy zwrócić uwagę na rozmiary. Męskie zegarki wahają się od 20-kilku (głównie międzywojenne) do 40-kilku mm średnicy. Najbardziej uniwersalne zegarki są szerokie na ok. 35 mm. Szukaj nieco większych jeśli masz bardzo szeroki nadgarstek i nieco mniejszych gdy jest wręcz odwrotnie. Mimo wszystko kwestia rozmiaru jest jednak dość indywidualną sprawą.

5. Koperta

Koperta nadaje zegarkowi odpowiedni kształt. Musi się więc przede wszystkim podobać. To kwestia gustu czy wybierzesz kwadratową czy okrągłą. Zwróć też uwagę na to, z czego jest wykonana. Najlepsze są stalowe ze względu na trwałość i łatwość renowacji. Inne bywają pokryte chromem lub złotem, są też srebrne (rzadko i dość wrażliwe na uszkodzenia). Chrom błyszczy się bardziej od stali, ale i tak większość z nas nie odróżni ich na zdjęciach i trzeba będzie zaufać sprzedawcy. Osobną kategorię stanowią luksusowe złote zegarki.

6. Rysy i rdza

Koperty stalowe można łatwo zeszlifować i wypolerować, co w zupełności zaradzi niewielkim rysom. Natomiast w przypadku chromu potrzebne będzie nałożenie go od nowa. W przypadku niewielkich śladów rdzy (tych większych unikaj z urzędu) oceń czy jest to unikat i warto ryzykować, czy może lepiej poszukać egzemplarza bez takich wad.

7. Tarcza

Tarcza to „twarz” zegarka. Wpływa na jego ogólny wygląd równie mocno co koperta. Wykonanie prawidłowej renowacji tarczy jest trudne i kosztowne, dlatego lepiej unikać wad w tej sferze. Oryginalność elementów tarczy łatwo można ocenić porównując zdjęcia tego samego modelu z różnych aukcji. Bywa, że znajdziecie inne wskazówki, znaczniki albo nawet kolory tła. Renowacja tarczy u specjalisty to już większy koszt.

8. Komplikacje

Jakie funkcje powinien mieć zegarek? Odmierzanie czasu jest oczywiście niezbędne. Przyda się też datownik. Dodatkowe funkcje, takie jak chronograf, są rzadko używane. Poza tym, zegarki z większą liczbą komplikacji są trudniejsze w naprawie w razie uszkodzenia.

9. Mechanizm

Będziesz musiał podjąć decyzję z jakim mechanizmem chcesz mieć zegarek. Miłośnicy klasyki zazwyczaj skłaniają się ku naciągom ręcznym i automatycznym. Ten ostatni polega na tym, że zegarek sam się „nakręca” podczas noszenia dzięki ruchomemu wahnikowi. Najwygodniejsze będą zegarki z naciągiem automatycznym z dodatkową opcją nakręcania ręcznego. W przypadku zegarków vintage mechanizmy kwarcowe (czyli te na baterię) zdarzają się rzadziej. Są dokładniejsze, ale mają mniej fanów, bo ich produkcja jest znacznie łatwiejsza. Wyjątek stanowią skomplikowane i ciekawe mechanizmy hybrydowe (mechaniczno-elektryczne), jak np. słynna Bulova Accutron.

10. Fora

Czasem nie będziesz potrafił sam czegoś ocenić, a będziesz miał podejrzenia, że coś może być nie tak. Wówczas najlepiej skierować się do jednego z tematycznych for internetowych zajmujących się zegarkami. Tam z pewnością znajdziesz pomoc w tych kwestiach. Największymi polskimi forami nakierowanymi na zegarki są: China-Watches i Klub Miłośników Zegarów i Zegarków.

11. Sprzedawca

Jeśli do tego momentu wszystko wygląda dobrze, należałoby tradycyjnie zainteresować się osobą samego sprzedawcy. Z jego statystyk i opinii często możesz wiele się dowiedzieć. Lepiej unikać podejrzanych pseudo sprzedawców, nawet jeśli masz wrażenie, że trafiłeś na okazję życia. Ponadto dobrym pomysłem będzie rezygnacja z zakupów na targach staroci. Mniej doświadczonym klientom trudniej będzie ocenić ofertę na gorąco, a reklamacje często nie są tam uznawane.

12.  Cena

Dopiero w tym momencie powinieneś na poważnie pochylić się nad ceną danego zegarka. Znając jego wady i zalety możesz ocenić czy zaproponowana cena jest odpowiednia. Warto też porównać ją do cen na archiwalnych aukcjach. Bardzo uogólniając tę kwestię dodam, że za 300 zł można obecnie otrzymać całkiem dobrej jakości szwajcarski zegarek. Znacznie tańsze są zegarki radzieckie, na które popyt wciąż rośnie, a jakościowo niewiele odbiegają od tych ze Szwajcarii. W porównaniu do nowych zegarków ze sklepu, vintage’owe czasomierze jawią się jako bardzo ciekawa alternatywa, oczywiście o ile kupujemy z głową.

Na koniec przygotowałem infografikę zbierającą te wszystkie kroki. Nie wahajcie się jej udostępniać!

Wasze zegarki

Jeśli mieliście okazję już kupić taki zegarek na aukcji, dajcie znać jak Wam poszło. A może mieliście szczęście i odziedziczyliście jakąś perełkę do mierzenia czasu?
Zapraszam do dyskusji!

PS Nie zapomnijcie zajrzeć na facebookowy profil sklepu Mateusza. Znajdziecie tam całe mnóstwo zdjęć przepięknych zegarków!