Gdy pożyczamy pieniądze wkraczamy do gry sporego ryzyka. Ryzyko to dotyka nie tylko finansów naszych i drugiej strony, ale też relacji towarzyskich. Jeśli więc nie chcesz tracić, lepiej sprawdź jak pożyczać z klasą, zanim to w ogóle zrobisz.

Temat ten jest dla nas ważny z dwóch perspektyw. Pierwsza występuje kiedy to my pożyczamy pieniądze komuś. Druga, gdy te pieniądze pożyczamy od kogoś. W obu wypadkach opowiem o tym jak się przygotować do pożyczki i jak się zachować gdy przyjdzie pora by ją oddać. Interesować mnie będą zatem głównie relacje towarzyskie, kiedy pieniądze przekazywane są między znajomymi, przyjaciółmi lub członkami rodziny.

Dlaczego pożyczanie pieniędzy jest ryzykowne?

Gdy w grę wchodzą pieniądze, bardzo łatwo o nieporozumienia, zawiedzenie czyjegoś zaufania, utratę dobrego imienia itd. W ten sposób rozpadały się przyjaźnie i powstawały konflikty rodzinne. Mężczyzna z klasą musi jednak zdawać sobie sprawę z tego ryzyka i zrobić wszystko, żeby go uniknąć. Jedni w takiej sytuacji powiedzą, że najlepiej jest w ogóle nie pożyczać, a inni będą zalecali po prostu zawsze oddawać pieniądze w terminie. Niestety sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana. Przyjrzyjmy się jej najpierw z perspektywy udzielającego pożyczki.

Jak udzielać pożyczki

Czasem mówi się, że jak chcesz stracić przyjaciela, pożycz mu pieniądze. Jest to z pewnością ryzyko, ale moim zdaniem, jeśli mamy do tego odpowiednie warunki, nie powinniśmy przymykać oczu na problemy bliskich i zostawiać ich bez wsparcia. Samo pożyczanie nie jest złe. Złe jest robienie tego nierozsądnie, bez przemyślenia.

Musisz zawsze brać pod uwagę stronę proszącą o pożyczkę – czy jest sprawdzona i godna zaufania oraz swój własny budżet. Zawsze też bierz pod uwagę, że pożyczanych pieniędzy możesz już nigdy nie zobaczyć. Na tej podstawie będziesz wiedział czy w ogóle możesz sobie pozwolić na takie ryzyko, czy chcesz to zrobić i czy nie jest to przypadkiem sprawa rangi zwykłej uprzejmości.

Jeśli bez tych pieniędzy nie mógłbyś sobie poradzić finansowo – nie pożyczaj. Zawsze możesz jednak spróbować pomóc inaczej. Gdyby kwota była znośna, zwróć tylko uwagę na to, by druga strona dobrze wiedziała jakie to dla ciebie poświęcenie i poważnie potraktowała termin zwrotu. Tutaj najłatwiej o nieporozumienie. Gdyby chodziło o drobną kwotę, nie masz nad czym się zastanawiać. Panuje tu zasada liczenia na odwzajemnienie uprzejmości, ale nie oczekiwanie tego wprost. Ma to znaczenie czy wyrabianiu sobie opinii o daje osobie.

Jak ściągać wierzytelność?

Powyższe dotyczyło wyłącznie rozsądku udzielającego pożyczki. Prawdziwe problemy mogą się pojawić dopiero gdy nadchodzi termin zwrotu pieniędzy. Pojawia się zatem pytanie: czy możemy przypominać się i żądać zwrotu pieniędzy? Zwłaszcza jak sobie przypomnimy powiedzenie: „gentlemani nie rozmawiają o pieniądzach”. Jest ono prawdziwe jednak tylko w niektórych okolicznościach.

Wróćmy zatem do określania co jest dla nas znaczącą kwotą, a co tylko uprzejmością. W przypadku tych drobniejszych kwot (to już subiektywna rzecz, czy będzie to dla nas 2, 10, 50 czy 100 zł) jest to bardziej miły gest, za który oczekujemy wdzięczności, ale nie będziemy się o nią dopraszać. To przysługa, która pozwala nam przy okazji poznać czy druga strona jest warta naszej przyjaźni i kolejnych przysług. W takich sytuacjach faktycznie rozmawianie o pieniądzach może się wydać małostkowe. Warto zatem pamiętać, żeby przy pożyczaniu większych sum zaznaczyć, że spodziewamy się zwrotu, bo zbyt lekkie pozbycie się pieniędzy może sugerować właśnie, że traktujemy to jako zwykłą przysługę.

Jeśli faktycznie to zaznaczyliśmy, mamy pełne prawo przypomnieć o wierzytelności. Rzecz jasna powinniśmy to robić z klasą i w odpowiednich momentach. Pamiętaj, że często opóźnienia mogą wynikać ze zwykłego zapomnienia, a nie złośliwości. Oczywiście cierpliwość ma swoje granice i uprzejmość kończy się tam, gdzie przestajemy mieć kontakt z uprzejmymi ludźmi.

Kiedy prosić o pożyczkę

Przyjrzyjmy się zatem drugiej stronie. Przede wszystkim pożyczaj pieniądze tylko pod wpływem trzeźwej kalkulacji, a nie emocji.

Przemyśl czy i kiedy będziesz mógł zwrócić swój dług. Powinieneś pożyczać tylko gdy masz pewność, że oddasz, a druga strona zaakceptuje zaproponowany termin. Zwłaszcza przy większych kwotach przemyśl wszelkie opcje ryzyka i opowiedz o nich pożyczającemu. Uczciwość jest tutaj kluczem do ratowania znajomości w razie kłopotów.

Miej też na uwadze to, od kogo pożyczasz. Ktoś bowiem pożyczy ci 100 zł i nie będzie miał nic przeciwko oddaniu za rok, a ktoś inny będzie się spodziewał, że pieniądze, które pożyczył ci w pubie na piwo oddasz mu w ciągu paru dni. W razie wątpliwości zawsze zapytaj o takie szczegóły.

Zwrot pieniędzy

Ważniejszy dla relacji jest oczywiście moment oddania pożyczki. Tu powinieneś trzymać się jednej podstawowej zasady – zawsze oddawaj w terminie. Nie pozwalaj by wierzyciel musiał przypominać ci o długu. Dobrym pomysłem byłoby choćby zapisanie sobie odpowiednich przypomnień w kalendarzu, żeby na pewno nie zapomnieć. Zbyt lekkie traktowanie terminu zwrotu to prosta droga do podkopania znajomości.

Więcej luzu masz w przypadku drobnych pożyczek, które druga strona uznaje po prostu za miły gest. W większości wypadków, po postawieniu ci kawy w lokalu, nikt nie będzie oczekiwał, że zwrócisz mu pieniądze do ręki. Lepszym wyjściem byłoby odwdzięczenie się tym samym przy następnym wyjściu. Staraj się jednak odwdzięczać z procentem, czyli nie oddawaj dokładnie tego samego licząc każdą złotówkę. W końcu, w pewnym sensie, zostałeś wcześniej poratowany w potrzebie, masz więc większy dług niż tylko wyłożona wówczas suma.

Może się jednak zdarzyć, że nie będziesz w stanie dotrzymać terminu oddania większej kwoty. Żeby nie stracić zaufania najlepszym wyjściem jest wówczas jak najszybsze, uczciwe informowanie drugiej strony o wszelkich trudnościach. Ona mogła już mieć ważne plany co do tych pieniędzy, a twoje opóźnienia mogą jej przysporzyć kłopotów. Twoim obowiązkiem jest więc sprawić by tych kłopotów nie było lub żeby były jak najmniejsze. W końcu mówimy o osobie, która starała się tobie pomóc.

Podziękowanie

Na koniec pamiętaj, że każda pożyczka, jaką udzielił ci znajomy, to przysługa. Za każdą przysługę musisz się odwdzięczyć. Nie wystarczy zwrócić daną kwotę. Należy się też odpowiednie podziękowanie, czasem nawet jakiś upominek, a nade wszystko gotowość do odwzajemnienia przysługi przy nadarzającej się okazji. To jest faktyczna wartość takiej pożyczki i przypadkiem o tym nie zapominaj.

Szczerość

Podsumowując, problemy przy pożyczaniu pieniędzy pojawiają się głównie kiedy nie wszystko zostało powiedziane wprost i wyjaśnione, kiedy zabrakło szczerości i uczciwego informowania o wszelkich czynnikach. Gdy zwyczajnie zapomnimy o czymś lub damy ponieść się emocjom również ryzykujemy kłopoty, a w konsekwencji utratę przyjaźni, zaufania czy dobrego imienia. Kolejny raz okazuje się, że szczerość i odpowiedzialne podejmowanie decyzji to klucz do sukcesu w relacjach towarzyskich.

***

PS Wiem, że w życiu zdarzają się różne sytuacje. Gdybyś zatem musiał się posunąć do ostateczności i pożyczyć większą sumę nie widząc szybkiej szansy na zwrot, niekoniecznie musisz rezygnować z szukania pomocy. Musisz jednak otwarcie powiedzieć o swoich kłopotach osobie, którą prosisz o taką przysługę. Również jeśli będziesz mógł oddać, ale dopiero za długi czas, musisz mówić otwarcie o wszystkich szczegółach tego typu, żeby pożyczający znał ryzyko. W razie kłopotów bardzo to ułatwi rozwiązanie konfliktu i przyspieszy poszukiwanie innych rozwiązań.

Nie życzę ci takiej sytuacji, ale gdybyś miał kłopoty z płynnością finansową z powodu długów, sprawdź darmowy kurs Pokonaj swoje długi, stworzony przez Michała Szafrańskiego. Jest duża szansa, że znajdziesz w nim pomocne informacje.

Do dalszego czytania:

Czego powinniśmy oczekiwać w zamian za uprzejmość
Gentleman nie powinien rozmawiać o…
Trudna sztuka krytykowania